Độ ẩm là gì? Cách khắc phục tác hại của độ ẩm tới con người

Độ ẩm không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người mà còn tạo điều kiện để vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi và phát triển. Vậy, độ ẩm là gì? Phân loại? Tác hại và cách khắc phục khi độ ẩm tăng cao như thế nào? Tất cả những thắc mắc trên sẽ được Điện máy Hoàng Liên giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây, cùng theo dõi nhé!

1. Độ ẩm là gì?

Độ ẩm  hay độ ẩm tỉ đối là tỷ lệ giữa áp suất riêng của hơi nước và áp suất hơi bão hòa của nước ở cùng mức nhiệt độ. Không khí càng ẩm thì độ ẩm càng cao và ngược lại. Độ ẩm sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ, áp suất của hệ thống. Cùng một lượng hơi nước sẽ dẫn tới độ ẩm cao hơn trong không khí mát hơn không khí ấm. 

Độ ẩm thể hiện lượng nước có trong không khí

Hiểu đơn giản, khái niệm độ ẩm như sau: Độ ẩm là đại lượng được sử dụng để chỉ lượng nước có trong không khí. Hơi nước chính là trạng thái khí của nước. Khi nhiệt độ không khí tăng lên, hơi nước có thể sẽ được giữ lại nhiều hơn bởi có sự chuyển động của các phân tử ở nhiệt độ cao hơn để ngăn cản quá trình ngưng tụ xảy ra. Độ ẩm cao hay thấp sẽ phụ thuộc vào lượng mưa hay sương mù ở nơi đó.

Dụng cụ đo độ ẩm là ẩm kế.

Đơn vị đo độ ẩm là gì? Đơn vị đo độ ẩm sẽ phụ thuộc vào loại độ ẩm bạn đang đo. Nội dung này Điện máy Hoàng Liên sẽ giải đáp kỹ hơn ở phần phân loại độ ẩm.

2. Phân loại độ ẩm

Độ ẩm được phân chia thành 3 loại khác nhau, mỗi loại lại có đặc điểm khác nhau. Cụ thể:

2.1. Độ ẩm tương đối là gì?

Độ ẩm tương đối (Relative Humidity - RH) là tỷ lệ giữa áp suất riêng của hơi nước với áp suất bão hòa của nước trong cùng nhiệt độ. Không khí càng ẩm thì độ ẩm tương đối sẽ càng cao. Đơn vị độ ẩm tương đối là %.

Độ ẩm tương đối của hỗn hợp không khí và nước còn được định nghĩa là tỷ số áp suất riêng phần của hơi nước trong hỗn hợp cùng với áp suất hơi bão hòa của nước ở một nhiệt độ nhất định.

Vậy nên, độ ẩm tương đối bao gồm hàm lượng của nước và nhiệt độ.

Công thức tính độ ẩm tương đối như sau: RH = (ep/es)*100

Trong đó:

• RH: Độ ẩm của không khí tương đối
• ep: Áp suất riêng của nước
• es: Áp suất của hơi nước đã được cân bằng

Việc tính toán được độ ẩm tương đối sẽ giúp bạn có kế hoạch bảo quản thiết bị, máy móc tốt nhất. Ngoài ra, độ ẩm tương đối còn được sử dụng cho công việc dự báo thời tiết.

2.2. Độ ẩm tuyệt đối là gì?

Độ ẩm tuyệt đối (Absolute Humidity) thể hiện nồng độ hơi nước có trong một đơn vị thể tích hỗn hợp dạng khí nhất định, tính bằng tỷ số giữa khối lượng hơi nước với thể tích của hỗn hợp khí đó.

Lượng hơi nước càng nhiều thì độ ẩm tuyệt đối sẽ càng cao

Độ ẩm tuyệt đối được đo bằng đơn vị gram trên mét khối (g/m3), đây là đại lượng hơi nước (tính bằng gram) có trong một mét khối không khí.

2.3. Độ ẩm bão hòa

Độ ẩm bão hòa là trạng thái khi không khí chứa hơi nước tối đa mà nó có thể chứa được trong một nhiệt độ cụ thể. Khi không khí đạt tới độ ẩm bão hòa thì sẽ không thể chứa thêm hơi nước và bất kỳ sự gia tăng nào về lượng hơi nước. Lúc này, sẽ dẫn tới hiện tượng ngưng tụ, nghĩa là hơi nước chuyển thành dạng lỏng (sương, mưa phùn,...)

Độ ẩm bão hòa còn có tên gọi là độ ẩm cực đại. Độ ẩm bão hòa là khi lượng hơi nước đã bão hòa trong không khí ở một mốc thời gian nhất định; đơn vị tính là g/m3.

3. Độ ẩm cao ảnh hưởng tới sức khỏe con người như thế nào?

Độ ẩm cao ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người:

3.1. Các bệnh về đường hô hấp

Hen suyễn và dị ứng: Độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển, làm tăng nguy cơ khởi phát và làm trầm trọng hơn các triệu chứng của bệnh hen suyễn và dị ứng.

Viêm phế quản và viêm xoang: Môi trường ẩm ướt còn là nguyên nhân gây ra bệnh lý về đường hô hấp như viêm xoang, viêm phế quản,...gây khó chịu và đau nhức.

Con người dễ mắc bệnh lý về đường hô hấp khi độ ẩm cao

3.2. Khả năng điều hòa thân nhiệt

Khi độ ẩm cao, cơ thể sẽ gặp khó khăn trong việc toát mồ hôi để làm mát dẫn tới tình trạng cơ thể quá nóng, khó chịu, mệt mỏi. Người già và trẻ nhỏ là những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất, có thể sẽ dẫn tới các bệnh lý nghiêm trọng như say nắng, đột quỵ nhiệt,...

3.3. Tăng nguy cơ mắc bệnh do vi khuẩn, nấm mốc

Nấm mốc, vi khuẩn phát triển mạnh trong môi trường có độ ẩm cao rất dễ gây ra các bệnh về da như nấm da, viêm da, mụn trứng cá,...Nhiễm trùng do vi khuẩn cũng là bệnh lý mà nhiều người gặp phải khi sống trong môi trường ẩm ướt.

3.4. Tác động hệ miễn dịch, tâm lý

Độ ẩm cao liên tục sẽ làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và mắc phải nhiều bệnh lý khác. Môi trường ẩm ướt lâu ngày khiến bạn luôn có cảm giác khó chịu, stress. Điều này cũng khiến bạn mắc phải các vấn đề về sức khỏe tinh thần như trầm cảm, lo âu kéo dài,...

4. Độ ẩm lý tưởng nhất là bao nhiêu?

Độ ẩm bao nhiêu là tốt? Độ ẩm lý tưởng nhất đối với môi trường sống của con người nên được duy trì từ 40-60%. Đây là mức độ ẩm tốt nhất để đảm bảo sức khỏe con người, ngăn ngừa vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Hầu hết các bệnh viện lớn trên thế giới đều duy trì mức độ ẩm là 55%.

Nên duy trì mức độ ẩm từ 40-60%

Không nên để độ ẩm không khí vượt quá 60% bởi khi đó môi trường sẽ khá ẩm ướt, tạo điều kiện để vi khuẩn, nấm mốc gây hại phát triển. Con người sẽ mắc phải các bệnh liên quan đến đường hô hấp như cảm cúm, ho khan, viêm phế quản,...

5. Cách khắc phục khi độ ẩm tăng cao

Vào những ngày mùa đông ở miền Bắc Việt Nam, khi bạn thấy “nhà đổ mồ hôi” thì cũng là dấu hiệu cho bạn biết rằng độ ẩm đang tăng cao. Độ ẩm không khí tăng cao khiến sàn nhà, tường nhà luôn trong tình trạng ẩm ướt gây trơn trượt khi di chuyển, ảnh hưởng tiêu cực đến các thiết bị máy móc điện tử và sức khỏe con người.

Để xử lý nhanh chóng, hiệu quả khi độ ẩm không khí quá cao thì bạn hãy áp dụng một trong những gợi ý dưới đây.

5.1. Áp dụng các mẹo vặt

• Hạn chế tối đa việc mở cửa chính, cửa sổ.
• Sử dụng than củi đốt ở nhiệt độ từ 900-1000 độ C. Đặt trong giỏ hoặc chậu tại các vị trí như nhà bếp, phòng tắm,...Tuy nhiên, bạn cần phải thật cẩn thận khi sử dụng để tránh ngộ độc khí than.
• Dùng vôi sống đặt tại các vị trí ẩm mốc rồi đóng chặt cửa.
• Than hoạt tính, muối, baking soda,... có tác dụng hút ẩm rất tốt. Bạn cho một lượng nhỏ vào túi, treo ở trong phòng; sau một thời gian ngắn bạn sẽ thấy được hiệu quả hút ẩm và khử mùi cực tốt.

Dùng than hoạt tính để hút ẩm không khí

• Không nên phơi quần áo trong nhà trong thời điểm này sẽ khiến độ ẩm không khí trong nhà tăng cao. Bạn hãy cho quần áo và máy sấy để được sấy khô.

5.2. Sử dụng thiết bị hiện đại

Máy hút ẩm: Hoạt động bằng cách hút không khí ẩm, làm ngưng tụ dưới dạng hơi nước và trả không khí khô lại môi trường. Máy hút ẩm là sự chọn lựa tốt nhất khi độ ẩm không khí tăng cao, giúp kiểm soát và điều chỉnh độ ẩm một cách lý tưởng. Một số model máy hút ẩm cao cấp còn được tích hợp nhiều tính năng hiện đại như sấy khô quần áo, lọc không khí,...

Máy hút ẩm giúp cân bằng độ ẩm rất hiệu quả

Quạt: Khi quạt chạy sẽ tạo ra một luồng gió lưu thông mạnh giúp làm tăng lượng không khí lưu thông trong phòng. Nhờ đó, không gian trong phòng sẽ trở nên khô ráo hơn.

Điều hòa không khí: Máy điều hòa không chỉ làm mát không khí mà còn giúp loại bỏ hơi ẩm nhanh chóng. Bạn bật chế độ Dry (chế độ khô) trên điều hòa để loại bỏ hơi ẩm dư thừa, cân bằng độ ẩm; tạo môi trường khô thoáng, dễ chịu và ngăn ngừa vi khuẩn gây hại phát triển.

Chế độ Dry trên điều hòa giúp loại bỏ hơi ẩm 

Máy sưởi: Máy sưởi giúp làm giảm độ ẩm không khí bằng cách làm nóng và giảm độ ẩm tương đối. Khi sử dụng máy sưởi bạn cần phải chú ý vì có thể sẽ khiến độ ẩm không khí quá khô.

Việc kiểm soát độ ẩm giữ một vai trò rất quan trọng giúp bạn bảo vệ sức khỏe, tài sản, thiết bị máy móc của mình. Hãy duy trì mức độ ẩm cân bằng từ 40 - 60% và sử dụng máy hút ẩm, máy lạnh,....để kiểm soát độ ẩm trong những ngày độ ẩm cao. Mong rằng, các thông tin trên đã giúp bạn biết độ ẩm là gì và các thông tin quan trọng khác.